Tuesday, January 29, 2013

"Trả mo cây cau..."


"... Ông Trăng trả vợ đàn ông trả chồng cô gái trả trái cây cà. Trả hoa cây bưởi trả lưỡi cần câu trả tầu cho ngựa. Trả nhựa cành sung trả vung nồi chõ trả mõ ông Thánh. Trả lính nhà Vua trả chùa cho Bụt trả bút học trò. Trả mo cây cau, trả mo cây cau ... "

Tôi không biết tôi đã bắt đầu nghe nhạc từ lúc nào. Nhưng hôm nay ở hãng làm, tôi nhớ lại tuổi thơ của tôi. Và tôi đã nghêu ngao những câu hát của ông. Đó là những câu hát, những nốt nhạc vỡ lòng.

Vỡ lòng âm nhạc Việt Nam được bắt đầu bằng những tác phẩm của nhạc sĩ họ Phạm.

Khẳng định một điều, và chắc như đinh đóng cột: Phạm Duy - bố già của nền tân nhạc Việt Nam. Âm nhạc của ông làm cho chúng ta điên đảo. Và khiến chúng ta nghiện. Nghiện thực sự. Thử nghe câu này: "thương em từ thuở, mẹ về là về với cha...". Viết tình yêu tán gái đến cỡ đó thì thiên hạ vô địch, và như một thằng bạn mình nói, nhạc của ông làm cho người nghe lên bờ xuống ruộng, thậm chí đôi khi phải nổi điên lên cũng chẳng ngoa ngôn.

Cái đồ sộ trong gia sản âm nhạc của Phạm Duy để lại không phải là lượng ca khúc 1000 bài, 1 vạn bài hoặc trăm ngàn bài vô số kể. Mà chính là cảm thức âm nhạc Việt Nam được ông thẩm thấu rồi chắt lọc thành những cái bình dị để dạy cho người nghe. Nhạc của ông không tru tréo nhưng vẫn thấy thê lương. Chỉ một tiếng à ơi thôi, mà lòng nghe tím ngắt. Đến thắt cả ruột. Việt Nam Duy nhất Phạm!

Sống già gần trọn một thế kỷ, ông dư sức vượt qua những nỗi niềm của cõi thị phi. Những chuyện riêng tư của ông mà người nghe, do yếu bóng vía - phải hoảng hồn,  huống chi người trong cuộc. Nhưng, với ông trước hết là một tay chịu-chơi-có-cuộc-sống-giang-hồ, chỉ cần một thoáng nhẹ phảy tay là dễ cho bay đi. Và thứ hai là một nghệ sĩ thừa khả năng trước những dự cảm nên ông dễ dàng đạp lên trên những chuyện mà đời thường xem đó là quá ư to tát.

Kiếm một nửa như ông cũng là khó, huống hồ chi sống trọn vẹn được như ông: một nghệ sĩ, tay chịu chơi, và cũng là kẻ phóng dật biết sợ sống chết như biết bao người. Ba trong một. Hiếm vô cùng.

Nay ông đã dứt áo ra đi. Trả lại mo cau, trút hết cho người những mớ nợ đời, rồi nhẹ nhàng ngã vào lòng người đẹp Tô Châu ở bên bờ của dòng Danube.
Đời của ông không mảy may một chút ngập ngừng, không màu mè và chẳng một chút phân vân giữa hai bờ lựa chọn như lời ca khúc Bên Cầu Biên Giới mà ông đã từng viết.

Thật trọn vẹn. Đời của ông thiệt Đẹp.

Rest in Peace, Sir!


13 comments:

  1. mình thì thích câu:
    Tôi yêu tiếng nước tôi, từ khi mới ra đời...
    Nghe như đã ăn vào máu thịt...

    ReplyDelete
    Replies
    1. Mấy câu thuộc dạng cây đa bóng mát đầu làng rồi chị Hằng. :)

      Delete
  2. bài viết rất hay. Thêm 1 người ns ra đi :(

    ReplyDelete
    Replies
    1. Thanks Tuấn.
      Nếu nhớ không lầm thì avatar của bạn là bản minh họa cho một bìa nhạc nào đó của PD.

      Delete
  3. Oài, bài viết nhẹ nhàng mà diễn tả sâu sắc về ảnh hưởng của âm nhạc PD. Hay quá anh Gác :)

    ReplyDelete
  4. Em phải cảm ơn anh chứ, vì trong bài có nhiều ý rất hay, gợi cho những người làm âm nhạc như em một số ý tưởng :D

    ReplyDelete
  5. Chuc mung ban vi bai nay da duoc post tren trang

    http://rememberingphamduy.blogspot.com

    ReplyDelete
    Replies
    1. Ui, nhận lời chúc mừng này thiệt là chẳng đặng đừng.
      Dù sao thì cũng phải cám ơn sự chia sẻ và đường dẫn (link) của bác đã cho biết thông tin.
      Chúc bác anonymous vui. :)

      Delete
  6. AnonymousOctober 9, 2012 at 6:45 PM

    Chi sĩ nghĩa là gì và là người như thế nào mới được gọi là chí sĩ. Một thắc mắc về chữ nghĩa. Mong được sự chỉ giáo. Cảm ơn các bạn.
    Reply
    Gác XépOctober 10, 2012 at 5:26 AM

    @Nặc nô: Chí sĩ là người biết giữ tiết tháo, tinh thần không bị lung lạc.

    Nhiều người gọi ông NCT là ngục sĩ, thi sĩ, chí sĩ.. Tùy theo cách hiểu, quan niệm và sở thích của từng cá nhân mà chọn từ để gọi.
    ---Anonymous nghĩa là nặc nô hả Gác xép. Một cách dịch chữ vô giáo dục.

    Reply

    ReplyDelete
    Replies
    1. Nặc danh = aNonymous ---> nặc nô: Thiệt là Anh - Việt đề huề. Bác phải biết cười chút xíu. Cho dù là cười ặc ặc.. :)

      Nói thêm, chữ này tui mượn từ blog của người bạn quen trên đây. Tình cờ đọc được và thấy quá xá là funny và chính xác. Hehehe..

      Ở cái thời đại tao loạn này, cái bây giờ đang cần là sự tự trọng, khoan hẵng nói đến chuyện giáo dục bác ợ. Miễn lấy ví dụ nha.

      http://nguyenthienthanh-gcxp.blogspot.com/2011/08/oi-dep-empedocle.html

      Delete
  7. Nặc nô
    Danh từ
    (Thông tục) người đàn bà đanh đá, lắm lời, thô bỉ (thường dùng làm tiếng chửi, tiếng mắng)
    Gác Xép không còn đi học nữa thì gọi đùa là đồ vô học cũng được chả sao. Đùa đấy.Cười đi.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Ặkặk..

      Cám ơn bác đã bổ sung vào định nghĩa để mọi người biết thêm và nhận ra chân tướng rõ ràng hơn thế nào là một nặc nô thực sự.

      Thanks.

      Delete